Vật liệu xây dựng nào sẽ biến mất trong tương lai?

Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật là sự ra đời của các loại vật liệu mới với những tính năng ưu việt và dễ ứng dụng. Chính vì vậy, những loại vật liệu xây dựng cũ đã dần bị thay thế và có thể dần biến mất trong tương lai. 

Hàng chục quốc gia trên thế giới đã cấm sử dụng amiăng trong xây dựng dân dụng. Chiết xuất rẻ và có nhiều trong tự nhiên, đây là một loại sợi được sử dụng để sản xuất bể chứa nước, vật liệu cách nhiệt, vách ngăn, gạch ốp lát và các yếu tố trang trí. Với đặc tính linh hoạt cao, khả năng kháng hóa chất, nhiệt và điện cao khiến amiăng trở thành vật liệu được ứng dụng phổ biến. Tuy nhiên, có bằng chứng cho thấy mối liên hệ giữa loại vật liệu này với một số loại ung thư, cũng như bệnh bụi phổi amiăng làm giảm khả năng hô hấp. 

Từ trường hợp của amiăng cho thấy không phải ngẫu nhiên một loại vật liệu ít được sử dụng hoặc có thể biến mất. Bên cạnh những tác động tới sức khỏe, có nhiều loại vật liệu còn tiêu thụ năng lượng cao hoặc làm bằng nguyên liệu thô hiếm. 

Dưới đây là một số loại vật liệu và những rủi ro có thể gặp phải khi sử dụng: 

Rủi ro về sức khỏe

Bên cạnh amiăng đã được đề cập ở trên, còn có một số loại vật liệu khác có thể gây ngộ độc và bệnh tật. Ở một số quốc gia đã ban hành luật nghiêm ngặt khi sử dụng. Các loại vật liệu đó bao gồm: 

• Sơn gốc chì

Ở dạng bột màu, chì là nguyên tố được thêm vào sơn để làm sơn mau khô, tăng độ bền và khả năng chống ẩm, chống ăn mòn. Mặc dù được phép sử dụng ở một số quốc gia nhưng nó có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến hệ thần kinh và thận, cũng như làm chậm phát triển ở trẻ. 

• Formaldehyde

Đây là một loại khí không màu, có mùi nồng đặc trưng và rất dễ bắt lửa. Nó có nhiều trong nhựa của MDF và ván dăm cũng như trong nhiều ngành công nghiệp khác. Formaldehyde có thể gây kích ứng da, mắt, mũi và cổ họng, với mức độ phơi nhiễm cao có thể gây ra một số loại ung thư. 

• PVC

Được sử dụng rộng rãi trong ống dẫn nước, nó có thể giải phóng các hóa chất có độc tính cao khi bị đốt cháy. 

• Vật liệu cách nhiệt truyền thống 

Ví dụ như sợi thủy tinh và bông khoáng có thể gây ra một số rủi ro về sức khỏe, chẳng hạn như kích ứng da và hệ hô hấp, thậm chí ô nhiễm không khí trong nhà do formaldehyde và phenol. Ngoài ra, có những nghiên cứu đã liên kết việc hít phải sợi thủy tinh với việc tăng nguy cơ ung thư phổi. 

Rủi ro môi trường 

• Chất kết dính và chất bịt kín gốc hóa học 

Ngoài tác động tiêu cực đến chất lượng không khí trong nhà và sức khỏe con người, chất kết dính và chất bịt kín gốc hóa học có thể gây ra những tác động đến môi trường. Ví dụ như thải ra chất gây ô nhiễm không khí và thậm chí ô nhiễm nước trong quá trình sản xuất. Đồng thời, chúng thường được dựa trên dầu mỏ, điều này có thể góp phần làm cạn kiệt tài nguyên và suy thoái môi trường. 

• Tấm nhựa đường 

Tấm nhựa đường cũng có nguồn gốc từ dầu mỏ – một nguồn tài nguyên không thải tái tạo. Loại vật liệu này mang đến một số tác động tiêu cực, hình thành các đảo đô thị do hấp thu nhiều năng lượng mặt trời. 

• Chất dẻo sợi thủy tinh 

Thường được sử dụng trong ngói lợp, tấm trang trí, hệ thống cách nhiệt và cách điện. Việc sản xuất vật liệu này liên quan đến việc sử dụng nhiều hóa chất thải ra khói và bụi độc hại. Bên cạnh đó, vật liệu này đòi hỏi nhiều năng lượng để sản xuất, góp phần phát thải khí nhà kính, biến đổi khí hậu và không thể phân hủy sinh học. 

• Kim loại không thể tái chế

Sản xuất thép sử dụng nhiều năng lượng, góp phần đáng kể vào phát thải khí nhà kính và biến đổi khí hậu. Mặc dù thép được tái chế rộng rãi nhưng có một số loại khó tái chế, chẳng hạn như thép chứa hàm lượng cao các nguyên tố hợp kim như crom, niken và molypden. Ngoài ra, khi bị nhiễm bẩn với các vật liệu khác như chất kết dính, sơn hoặc lớp phủ các vật liệu khác, điều này có thể làm cho quá trình xử lý khó khăn hơn. 

• Bê tông 

Bê tông là loại vật liệu tác động rất, rất lớn tới môi trường. Mặc dù không thể loại bỏ hoàn toàn bê tông khỏi quá trình xây dựng nhưng ít nhất chúng ta cần có phương pháp để sản xuất bê tông bền vững hơn. 

Mặc dù ngành xây dựng có tác động rất lớn đến môi trường và thậm chí đến sức khỏe của con người. Dù vậy, các kiến trúc sư đóng một vai trò quan trọng trong việc tìm cách chỉ định các vật liệu an toàn hơn và có trách nhiệm với môi trường hơn. Ngoài ra, áp dụng các giải pháp và vật liệu bền vững hơn, cảnh báo về những nguy hiểm và lợi ích khi sử dụng vật liệu tự nhiên hoặc ít tác động tới môi trường. Dần dần thay đổi tư duy và bảo vệ môi trường sống của chính chúng ta.