Thiết kế kiến trúc hiện đại phù hợp khí hậu Việt Nam

Thiết kế kiến trúc hiện đại là xu hướng phổ biến hiện nay, Rất dễ để tìm hiểu và tham khảo nhiều kiến thức về kiến trúc hiện đại với hình thức ấn tượng.
Tuy nhiên với điều kiện khí hậu Nhiệt đới ẩm theo mùa rõ rệt ở Việt Nam, việc sao chép hình thức cần cân nhắc và có sự điều chỉnh hợp lý. Ngoài ra cũng cần chú ý đến yếu tố tiện nghi và hài hoà với điều kiện khí hậu địa phương.

Con người là một thực thể sống trong môi trường tự nhiên. Nhu cầu tiếp xúc, hít thở không khí trong lành, được gần gũi và thoải mái trong lòng không gian tự nhiên luôn thúc đẩy, dù bạn có nhận ra hay không. Tiện nghi nhiệt mát mẻ không phải là nhu cầu duy nhất. Việc tận hưởng không gian bằng 5 giác quan tạo ra thứ tiện nghi sống tốt hơn nhiều. Tận hường một làn gió trong lành, độ ẩm vừa phải, không gian yên tĩnh, không tiếng ồn, không mùi khói bụi… một không gian sống xanh gần gũi.

Ở Việt Nam khí hậu có sự khác biệt rõ rệt giữa các vùng. Miền Nam với 2 mùa nắng mưa và nền nhiệt độ trung bình cao quan năm. Miền Bắc với khí hậu bốn mùa rõ rệt.
Còn miền Trung với mùa hè đặc biệt nóng và mùa đông gió mùa lạnh. Việc thiết kế kiến trúc đặt ra bài toán khó và thú vị là: Làm sao để con người sống trong không gian thân thiện với môi trường mà vẫn có thể hưởng thụ tiện nghi khí hậu ổn định trước thời tiết bất lợi và biến động cao bên ngoài.

Một số giải pháp phổ biến:

• Thiết kế sân trong

Sân trong là một giải pháp tạo thông thoáng và ổn định nhiệt hiệu quả. Khoảng sân thông tầng tạo ra luồng khí đối lưu nhiệt cho các không gian xung quanh. Không gian này nằm trong nhà nên ít bị tác động bởi khí hậu bên ngoài. Phần mái che sân trong cần thiết kế tốt có thể vừa lấy sáng & che mưa và cách nhiệt.

Việc lưu thông không khí chủ yếu là trục đứng (trục dọc) và trục ngang, qua nhà từ trước ra sau hoặc qua các phòng. Nên bố trí khu vực không gian chung & phòng riêng hợp lý để tạo luồng không khí lưu thông trước ra sau nhà. Tạo không gian thông tầng cao cho phòng khách.

• Mái hiên/ hành lang che nắng mưa

Giải pháp ổn định nhiệt phù hợp cho cả khí lậu lạnh và khí hậu nóng. Hàng hiên tạo ra một khoảng không gian đệm, vừa che mưa, che nắng và ổn định nhiệt độ trong nhà & ngoài nhà. Dưới mái hiên mưa, những giọt nước cũng tạo thành yếu tố thi vị.

Chi tiết cửa xử lý che nắng, thông gió, cách âm theo đúng nhu cầu chính phụ ưu tiên. Cửa Thông gió không cần cách âm thì nên dùng cửa lam/ louver. Cửa cần lấy sáng và cách âm tốt thì nên dụng cửa nhôm lộng kiếng… Cân nhắc sử dụng cửa 2 lớp nếu cần.

Việc kết hợp không gian đệm của hành lang / mái hiện một cách khéo léo để tạo ra không gian kiến trúc rất độc đáo. Tạo điểm nhấn kiến trúc hoặc tạo lớp bao che với hình thức khác biệt…

• Sử dụng vật liệu tự nhiên

Quá trình thiết kế nên ưu tiên kết hợp các vật liệu tự nhiên có sẵn ở địa phương để tạo nên sự thú vị. Có thể dùng sỏi, ngói, gạch… chủ yếu là bạn biết cách phối hợp chúng vào thiết kế. Không nên quá lạm dụng vật liệu tự nhiên. Bạn chỉ nên dùng một mảng tương phản hoặc những nơi dễ vệ sinh bảo trì.

• Thiết kế không gian mở và đóng linh hoạt

Với các thiết kế kiến trúc hiện đại, các phòng ốc bị đóng kín không phải là thiết kế tốt. Các không gian cần được liên kết để duy trì sự kết nối sinh hoạt gia đình, cũng như tạo sự thoáng mát cần thiết. Người thiết kế cần bố cục và định hình các khu vưc riêng và chung hợp lý. Các khu vực cần đóng và các khu vực có thể mở liên kết cùng không gian khác. Việc này cũng giúp điều hòa luồng khí trong nhà.

• Bố trí cây xanh

Cây xanh là là phổi giúp thanh lọc không khí. Việc bố trí cây xanh trong nhà cần cân nhắc tới việc chăm sóc cây và vệ sinh mùa cây thây lá cũng như các yếu tố khác như côn trùng, sâu… Rất nhiều chủ nhà không sẵn sàng cho việc chăm sóc cây cảnh trong nhà.

Khi bố trí cây xanh cần xem xét loại cây, mức độ ưa nắng phù hợp với bố trí, tránh đặt nhiều cây trong phòng ngủ, tránh các loại cây có hoa nồng mùi…
Tốt nhân nên lựa chọn các không gian đệm, không gian công cộng hoặc mặt tiền hướng nắng để kết hợp cách nhiệt.

Khu vực trồng cây cũng cần đủ thông thoáng, tránh những góc hẹp có độ ẩm cao dễ tích tụ thu hút côn trùng, muỗi.

• Lựa chọn kiểu luồng lưu thông gió phù hợp.

Có 3 cách chính yếu tạo luồng lưu thông không khí trong nhà:
– Lưu thông gió từ bên ngoài vào ( Lấy gió mới). là Kiểu lưu thông không khí xuyên phòng thẳng trục hướng chính.
– Lưu thông không khí cục bộ trong nhà.
– Lưu thông thoát khí nóng (Lưu thông khí đối lưu trục đứng).

Đối với khí hậu đặc thù của Việt Nam theo mùa của từng vùng miền tại Việt nam mà cần bố trí kiểu lưu thông không khí phù hợp. Tối ưu được ưu điểm của từng giải pháp.
Ưu tiên giải pháp linh động để lấy gió mùa hè và giữ ấm mùa đông.
Việc lưu thông gió lưu ý tránh lấy nguồn không khí quá thấp đễ đem bụi bẩn vào nhà, tránh dẫn tiếng ồn từ bên ngoài. Đồng thời tránh mưa gió tạt.

Trên đây là một số giải pháp để thiết kế kiến trúc hiện đại phù hợp với khí hậu nhiệt đới thay đổi theo mùa khắc nghiệt tại Việt Nam. Chúc bạn sớm có tổ ấm như ý.