Kiến thức cơ bản về phòng tắm: Cách bố trí và lắp đặt hệ thống ống nước

Thiết kế và bố trí phòng tắm tưởng chừng như một việc vô cùng đơn giản nhưng không. Có rất nhiều điều, rất nhiều quy tắc bạn cần tuân thủ để thuận lợi trong quá trình xây mới hoặc tu sửa sau này. Nhất là khi phòng tắm có liên quan đến hệ thống ống nước, mạch điện, phụ kiện…

Trong các nền văn minh, hệ thống vệ sinh phát triển dựa trên điều kiện địa lý, văn hóa và kinh tế. Ví dụ, việc sử dụng bệ ngồi toilet phổ biến ở các nước phương Tây. Trong khi hầu hết các nước phương Đông sử dụng bệ xí xổm. Mặc dù phòng tắm là khu vực có diện tích nhỏ nhất trong nhà nhưng là một thách thức khi thiết kế. Có một số phụ kiện và hệ thống ống nước đòi hỏi được thực hiện một cách cẩn thận.

Đương nhiên, phòng tắm càng lớn thì càng có nhiều không gian để tự do lắp đặt đồ đạc và tủ. Tuy nhiên, các kiến trúc sư sẽ cần cố gắng xác định kích thước tối thiểu, phân bổ nhà tắm để đảm bảo sự thoải mái, dễ sử dụng. Đặc biệt cần lưu ý đến vấn đề của trẻ em, người già và người khuyết tật khi sử dụng. 

Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu những kiến thức cơ bản về phòng tắm. Bao gồm cách bố trí và lắp đặt hệ thống ống nước. 

Tìm hiểu về tiêu chuẩn lắp đặt theo khu vực

Bộ luật Hệ thống ống nước Quốc tế (IPC) là bộ luật đường ống nước mẫu đưa ra các quy định tối thiểu cho hệ thống ống dẫn nước. Mục đích là bảo vệ cuộc sống, sức khỏe và an toàn cho những người cư ngụ trong tòa nhà. IPC đặt ra quy định tối thiểu liên quan đến hiệu suất như ngăn chặn dòng chảy ngược, đồ đạc và phụ kiện, đường ống cấp và phân phối nước…

Mặc dù mô hình này là mô hình chung nhưng mỗi quốc gia sẽ có bộ quy định riêng. Vì vậy, điều quan trọng là đảm bảo bạn tuân thủ nguyên tắc ở khu vực mình sống. Ngoài ra, tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của thợ sửa ống nước để được đảm bảo về chất lượng thi công. Ở Việt Nam hiện nay có tiêu chuẩn TCVN 4519:1988 về hệ thống cấp thoát nước bên trong nhà.  

Hiểu về phụ kiện cho hệ thống thoát nước, chất thải và thông gió

Phụ kiện DWV (các đầu nối ống nước) được sử dụng để thoát nước, chất thải và thông gió. Các phụ kiện này thường có sẵn dưới dạng dán keo, gioăng với kích thước 3 – 60cm. Các loại ống nước phổ biến nhất là đồng, thép mạ kẽm, polyvinyl clorua (PCV). Việc sử dụng ống cũng sẽ khác nhau dựa trên khu vực và áp suất của nước. 

Cùng với ống nước, phụ kiện DWV bao gồm nhiều loại và hình dạng khác nhau. Mỗi loại tương ứng với một chức năng cụ thể. 

• “Tee” là khớp nối kết nối với đường ống ở góc 90 độ
• “Wye” kết nối đường ống ở góc 45 độ
• “P-trap” là khớp nối uốn cong chữ u ngăn không cho nước chảy ngược vào ống và cho phép nước thải chảy qua 

Việc sử dụng khớp nối phù hợp sẽ tránh được rò rỉ. Ngược lại, nếu không được thông hơi đúng cách phòng tắm sẽ có mùi hôi khó chịu. Ví dụ, khi đường nhánh kết nối với đường thoát nước chính, khớp nối phải là wye để tránh nước thải va chạm vào thành ống và đi ngược lại theo đường của ống thông hơi. 

Đánh giá điều kiện của phòng tắm hiện có

Trước khi thiết kế phòng tắm, điều quan trọng là phải tìm hiểu kỹ điều kiện hiện có. Bao gồm: nơi đặt trục, tình trạng tường… Đảm bảo áp lực nước thích hợp cũng rất quan trọng. Vì bạn có thể cần thay thế các van ngắt hiện có. Nếu áp lực nước thấp sẽ cần phải lắp thêm bơm tăng áp. Nếu áp suất quá cao thì phải lắp van giảm áp. 

Xác định vị trí tường trục/tường ướt

Tất cả các ngôi nhà đều có “tường ướt” hay còn được gọi là tường trục. Đó là nơi đặt các đường ống dẫn nước và thoát nước chính. Khu vực này thường dày hơn nhiều so với tường thông thường. Việc lắp đặt các thiết bị cố định trên hoặc gần bức tường sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hệ thống ống nước. Đồng thời giảm thiểu số đường ống cần sử dụng. 

Lập kế hoạch hệ thống thoát và cấp nước

Mặc dù các khe hở hoặc khoảng cách từ đường ống đến thiết bị vệ sinh phụ thuộc vào diện tích phòng tắm. Nhưng tốt nhất bạn không nên đặt đồ nội thất quá gần nhau. 

Phòng tắm yêu cầu có tối thiểu 6 đường ống: 5 đường nước: 1 đường nước nóng và lạnh cho vòi hoa sen và bồn rửa, 1 đường nước lạnh cho bồn cầu, 1 đường thoát và 1 đường nước thải chính. Trong đó, đường nước thải rộng hơn các đường ống còn lại. Nó có kích thước khoảng 11 – 16cm. Tất cả các đường nước cần có lỗ thông hơi để thoát khí, đẩy nước bẩn xuống dưới. 

Đối với nhà vệ sinh, tâm ống thoát nước của thiết bị nằm cao hơn khoảng 45cm so với mặt sàn. Các đường nước nóng và lạnh của bồn rửa được nâng cao gần 7cm so với cống và cách nhau 21cm. 

Về vòi hoa sen, không có khoảng cách tiêu chuẩn vì phụ thuộc vào loại vòi sen và hệ thống thoát nước. Nhưng thường dao động trong khoảng 15 – 45cm. 

Dốc

Để bảo đảm nước chảy liên tục, hầu hết các đường ống đều có yêu cầu về độ dốc là 0,63cm. 

Trên đây là những kiến thức cơ bản về phòng tắm gồm: lắp đặt và bố trí đường ống nước. Chắc chắn những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn khi xây dựng hoặc cải tạo nhà tắm. Nhờ đó tránh được những vấn đề phát sinh và chi phí trong quá trình thực hiện đó.